Genel Arama

Anayasa Mahkemesi, “Sürücü aynı zamanda araç sahibi değilse, ayrıca tescil plakasına da aynı miktar için ceza tutanağı düzenlenir” maddesini Anayasaya aykırı bularak iptal etti. Anayasa Mahkemesi, Söke 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nin 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 36. maddesinin, 21.5.1997 günlü, 4262 sayılı Karayolları Trafik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 4. maddesi ile yeniden düzenlenen üçüncü fıkrasının iptali talebini sonuçlandırdı. “KİMSE İŞLEMEDİĞİ BİR FİİLDEN DOLAYI CEZALANDIRILAMAZ” Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararında şu ifadeler yer aldı; “ Ceza sorumluluğunun şahsiliği ceza hukukunun temel kurallarındandır. Cezaların şahsiliğinden amaç, bir kimsenin işlemediği bir fiilden dolayı cezalandırılmamasıdır. Diğer bir anlatımla, bir kimsenin başkasının fiilinden sorumlu tutulmamasıdır. Bu ilkeye göre asli ve feri failden başka kişilerin bir suç sebebiyle cezalandırılmaları olanaklı değildir. Anayasa’nın 38. maddesinin yedinci fıkrası ile ilgili gerekçede de, “…fıkra, ceza sorumluluğunun şahsi olduğu; yani failden gayri kişilerin bir suç sebebiyle cezalandırılamayacağı hükmünü getirmektedir. Bu ilke dahi ceza hukukuna yerleşmiş ve ‘kusura dayanan ceza sorumluluğu’ ilkesine dahil, terki mümkün olmayan bir temel kuralıdır.” denilmektedir. Anayasa’nın 38. maddesinde idari ve adli cezalar arasında bir ayrım yapılmadığından idari para cezaları da bu maddede öngörülen ilkelere tâbidir. İtiraz konusu kuralda, sürücü belgesi olmadan araç kullanan kimsenin aynı zamanda araç sahibi olmadığı durumlarda, tescil plakasına da aynı miktar için ceza tutanağı düzenleneceği belirtilmekte, araç sahibinin kusurunun bulunup bulunmadığı, aracı sürücü belgesi olmayan kişiye bilerek verip vermediği değerlendirilmeden idare tarafından yaptırım uygulanmaktadır. Bu durum ise işlemediği bir fiilden dolayı araç sahibine yaptırım uygulanmasına neden olabilecek niteliktedir. Dolayısıyla, sürücü belgesiz araç kullanılması ve sürücünün araç sahibi olmaması halinde tescil plakası sahiplerine sadece ruhsat sahibi olmaları nedeniyle yaptırım uygulanması cezaların şahsiliği ilkesine aykırılık oluşturmaktadır. Anayasa ve ceza hukukunun temel kuralları uyarınca, kişilere ceza verilebilmesi için hukuka aykırı eylemin kanunda belirtilmiş olması ve bu eylemin o kişi tarafından gerçekleştirilmiş olduğunun kanıtlanması gerekmektedir. İtiraz konusu kuralda araç sahibinin hangi eyleminin suç sayıldığı açık bir şekilde gösterilmediği gibi araç sahibi olma ile suç arasındaki illiyet bağının ne suretle oluştuğu da belirtilmemiştir.” İHA

Karayolları Trafik Yasası’ndaki taslak düzenlemeye göre hız sınırını yüzde 10-30 aşanlar 166 lira, yüzde 30-50 aşanlar 343 lira, yüzde 50 ve üzerinde aşanlar 700 lira ödeyecek. Emniyet Genel Müdürlüğü, yürürlükteki Karayolları Trafik Yasası'ndaki değişiklikle hız sınırları aşımında uygulanan para cezalarını belirleyen limitleri ikiden üçe çıkardı. Milliyet gazetesinden Tolga Şardan'ın haberine göre; halen İçişleri Bakanlığı Strateji Dairesi'nde son rötuşları yapılan yasa değişikliği taslağındaki önemli düzenlemelerden biri hız sınırlarının aşımındaki limitlerde uygulanan para cezalarına ilişkin oldu. Taslak düzenlemeye göre, hız sınırlarını aşan sürücüler radar uygulamasına yakalandıkları takdirde hız sınırını aştıkları değer üzerinden para cezası ödüyor. Söz konusu uygulama çerçevesinde, hız sınırını aşan sürücüler yüzde 10-30 oranındaki aşımla yüzde 30 ve üzeri değerlerdeki aşıma farklı para cezası ödüyor. Sürücüler ikinci aşamayı beş kez aşmaları halinde ehliyetlerini geçici olarak kaybediyor. ARAÇ SAHİBİNE DE CEZA! Yeni düzenlemede yüzde 30 ile yüzde 50 arasına yeni bir limit daha getirildi. Buna göre, yüzde 30 ve üzerinde hız limiti aşımına giren sürücüler bu kez yüzde 50 ve üzeri limitte değerlendirilecek. Tasarının yasalaşması halinde yüzde 10-30 arasında hız sınırı aşanlar 166 lira, yüzde 30-50 arasında hız sınırını aşanlar 343 lira, yüzde 50 ve üzeri hız sınırını aşanlar da 700 lira ceza ödeyecek. Aynı düzenlemeyle yüzde 30 ve üzerindeki iki limit diliminde beş kez hız ihlalı yapan sürülerin ehliyetleri geçici süreyle geri alınacak. Yeni düzenlemeye göre ehliyetsiz araç kullanan kişiye kesilen bin 400 liralık ceza, aynı oranda araç sahibine de uygulanacak. Böylelikle, ehliyeti olmadan araç süren bir genç polise yakalandığında, aracın ebeveyne ait olması halinde, aileler iki kez ceza ödemek durumunda kalacak. POLİS TAHSİLAT YAPMAYACAK Yeni düzenleme çerçevesinde trafik cezası kesen trafik polislerinin sürücülerden para tahsili yapmaları tamamen kaldırılacak. Böylece, trafik polisleri sadece yasayı ihlal eden sürücülere ceza makbuzu kesip verecek. Kaynak: Milliyet