Yokuş Aşağı Inerken Boşa Yakıt Tüketmeyin !

[O. Fatih Yurter]

Yokuş aşağı inerken bilmiyorum kimler boşa atıp iniyor kimler viteste iniyor. 

Çoğumuz yol bilgisayarından izliyoruzdur ben boşa attığımda yani rolantide motor çalışırken 0,9 lt gibi tüketim oluşuyor, rampayı vitesi takıp indiğimde yol bilgisyarında 0,0 lt gibi değerler görüyorum 

Bu sistemin adına cut-off diyorlar enjektörleri kapatıp yakıt ekonomisi yapan bir sistem yıllardır nerdeyse ecu'su olan tüm araçlarda standart bir özellik gelelim birazda teknik kısmına burdan sonrası alıntıdır..

 

sistemin genel ismi 
"fuel cut-off when engine de-accelaration"

yani sadece viteste gazdan ayağınızı çekince değil !
hatta her durumda ayağınızı gazdan çektiğiniz sürede bile enjekötörler kapatılmaktadır .

Mesela : iyi birşey değil ama boşta gaza basın ,5000 devire çıkın ve gazdan ayağınızı çekin ,devir işte o belirlenen devire inene kadar BİLE enjektörler kapalı tutuluyor ,
yani adamlar o 2 saniyeden bile faydalanıyor ,bu ne demek ? siz vites atarken gazdan ayağınızı çekiyorsunuz ya ? işte o anda bile enjektörler anlık olarak kapatılıyor .

sistemin temeli atalet ve cisimlerin dönme momentine dayanıyor .

1-yağ pompası mekaniktir ve motor döndüğü sürece yağlama vardır 
2-su pompası da aynıdır,mekanik bir yapıdır, yeterki motor dönsün ,
3-şarj dinamosuda aynıdır ,bunların hepsi krank miline bağlıdır ve motor döndüğü sürece çalışırlar ,
4-direksiyon pompası .. söylememe gerek varmı ? motor döndüğü sürece çalışır .
5-buji ,ateşler.. içerisinde yakıt olmayan silindirlerde bujinin çakması kimseye zararı yoktur .
5-yakıt gelmez ama hava geliyor ve hava 10 kat sıkıştırılıp eksozdan atılmaya devam ediyor ,ses ondan geliyor .

1000 kg ile 1500 kiloluk bir cisimden bahsettiğimizi unutmayalım .

ben taş örneğini kullanırım hep ,
evet taş .
yerden bir taş alın ve ileriye doğru fırlatın ,
taş elinizden çıktı !
artık taşa dokunmuyor ve onu itmiyorsunuz .
ama taş havada gitmeye devam ediyor dimi ?

normalde düz yolda siz gaz pedalına basarak motor çalışıyor ,
pistonlar yukarı aşağı inerek krank milini çeviriyor ,
krank mili -> volan ->debriyaj -> şanzıman -> aks milleri -> ve son olarak tekerleklere uygulanan dönme kuvveti ile araç yolda gidiyor .


işte gazdan ayağımızı çektiğimiz zaman tam tersi oluyor ,
1,5 tonluk bir nesne tekerlekler üzerinde ZATEN İLERLEMEKTE ,
taaaa kendi ataleti bitip durana kadar ,
bu sefer :
tekerlekler ->aks milleri ->şanzıman ->debriyaj ->volan ->krank mili -> MOTOR dönmeye devam etmektedir ,
kısacası artık tekerlekler motoru çevirmeye başladı .

niye yakıt tüketelim bu esnada ?
araba zaten gidiyor ?
motor zaten dönüyor ?
yağlama? var
su devirdaimi? var
akü çalışıyor ..
direksiyon dönüyor ,
herşey çalışıyor .

aynı şey ilk başta yazdığım motorun kendi kendine devirsizleşirkenki durumu ile benzer ,
yani gaza basmışız motor dönüyor ,gazdan ayağımızı çekince o motor zaten kendi kendine yavaşlamayacakmı ? niye benzin tüketelim ?

tabi bu cut-off devri her araçta farklı devirlerde olabilir ,
bazı araçlarda 1200 devir bazısında 1100 devir bazısı 1300 olabilir .
motor devri o bölgeye geldiği anda beyin hemen enjektörleri tekrar devreye sokarki araç stop etmesin .

[Yakup Ç. A.]

Alıntı yaptığın yerin linkini de ekle siteye onur.

[Enes Duman]

Çok teşekkürler. Bunu herkesin bilmesi gerek.

[Bekir B.]

İyi paylaşım..

[Nihat Abukan]

Eski karbiratörlü araçlarda boşa atıp ekonomi yapma devri yok artık, paylaşım için teşekkürler @O. Fatih Yurter,

[Cem Boneval]

Bu bilgileri ehliyet kurslarında vermiyorlar mı?

[Bekir B.]

Kurslara zaman ayıran var mı acaba ? ..::):):):

[Ahmet A.]

Kurslara zaman ayıran var mı acaba ? .. : :) :) :

 

Ben full gitmiştim... (eczane stajından kaytarmak için gidiyordum o dönem  )

[Engin Uzunoğlu]

Bu bilgileri ehliyet kurslarında vermiyorlar mı?

 

Bizim zamanımızda cut-off mu vardı?   

[Yakup Ç. A.]

Kurslara zaman ayıran var mı acaba ? ..::):):):

Bende hepsine gitmiştim yazın ne yapacaktım git gel sınava gir bitti kitap okumaktan iyi bence

[Çağlar Sertan KASIMOĞLU]

Atlanan birkaç nokta var. İlki motor aşıntısı. Devir ne kadar yüksek ise yakıt yanmasa bile aşıntı vardır. Sübaplar,miller, silindir cidarları, sekmanlar, yataklar vs vs ...Motorun ömrü kısalır. Yağ pompası, devirdaim,alternatör gibi motorun gücünden kayışla enerjisini alan donanımların keçe ve rulman ömürleri azalır. İkinci önemli konu ise motor frenleme yapar. Dolayısı ile rampa aşağı yakıt tüketimi sıfır olsa bile araç rampa aşağı boş vitese göre daha zor hızlanır motor sıkıştırma yaptığı için. İyi etkiside vardır çok dik yokuşlardan aşağı inerken fren görevi gördüğü için, servis frenine çok yüklenmemiş oluruz. Özellikle ağır vasıtalarda çok iş görür. Herşeyin getirisi kadar götürüsüde var bunları unutmamak gerekir.

[Cem Boneval]

Bizim zamanımızda cut-off mu vardı?   

Yoktu da, konuyu açan arkadaşımızın yaşı genç, hatırlıyordur belki diye sordum.

 

Atlanan birkaç nokta var. İlki motor aşıntısı. Devir ne kadar yüksek ise yakıt yanmasa bile aşıntı vardır. Sübaplar,miller, silindir cidarları, sekmanlar, yataklar vs vs ...Motorun ömrü kısalır. Yağ pompası, devirdaim,alternatör gibi motorun gücünden kayışla enerjisini alan donanımların keçe ve rulman ömürleri azalır. İkinci önemli konu ise motor frenleme yapar. Dolayısı ile rampa aşağı yakıt tüketimi sıfır olsa bile araç rampa aşağı boş vitese göre daha zor hızlanır motor sıkıştırma yaptığı için. İyi etkiside vardır çok dik yokuşlardan aşağı inerken fren görevi gördüğü için, servis frenine çok yüklenmemiş oluruz. Özellikle ağır vasıtalarda çok iş görür. Herşeyin getirisi kadar götürüsüde var bunları unutmamak gerekir.

Devir aşınmayı beraberinde getirse de yük altında olmadığı için çok önemsemeye gerek yok, yani yokuş aşağı rölantide boşta giderek motor ömrünü uzatırsınız demek amacını çok aşar.

Frenleme konusunda da yeni nesil küçük hacimli turbolu motorlarda sürtünmeyi ve tüketimi azaltmak adına yapılanlar kompresyona bağlı frenlemeyi en aza indirgemiş durumda, iyi veya kötü, ama böyle.

Ayrıca viteste inmek ani hızlanma gerektirebilecek olağandışı bir durumda hazır olmanızı da sağlar. 

[O. Fatih Yurter]

Bu bilgileri ehliyet kurslarında vermiyorlar mı?

Ben zaten biliyordum kursada bir gün bile gitmedim o yüzden verip vermediklerini bilmiyorum.

Bilmeyenler vardır diye düşündüm çünkü etrafımda, çevremde bilmeyen kişilere çok rastlıyorum 

Aramızda bilenler var elbet biliyorum bilmeyenler için paylamıştım ve biliyorum ki illa yeni öğrenenler olucak burdan..

[Servet Ö.]

...

Ayrıca viteste inmek ani hızlanma gerektirebilecek olağandışı bir durumda hazır olmanızı da sağlar. 

Eklemekte fayda var, aynı zamanda motor freni de sağlamış olursunuz, ani frenleme durumuna da hazır olmayı sağlar.

[Çağlar Sertan KASIMOĞLU]

Yoktu da, konuyu açan arkadaşımızın yaşı genç, hatırlıyordur belki diye sordum.

 

Devir aşınmayı beraberinde getirse de yük altında olmadığı için çok önemsemeye gerek yok, yani yokuş aşağı rölantide boşta giderek motor ömrünü uzatırsınız demek amacını çok aşar.

Frenleme konusunda da yeni nesil küçük hacimli turbolu motorlarda sürtünmeyi ve tüketimi azaltmak adına yapılanlar kompresyona bağlı frenlemeyi en aza indirgemiş durumda, iyi veya kötü, ama böyle.

Ayrıca viteste inmek ani hızlanma gerektirebilecek olağandışı bir durumda hazır olmanızı da sağlar.

Tabiki yük altında olduğu taktirde daha fazla aşıntı olacaktır fakat tekerlek gücü ile motora fren yaptırdığınızda yine bir aşıntı söz konusu. Gaza bastığımızda pistonlar, krank, egzantrik ve şarj, devirdaim, yağ pompası gibi donanımlar ataletinden dolayı hareket etmek istemiyorlar ve yanan yakıt pistonları iterek harekete geçiriyor. Orda epeyce bir kütle daha doğrusu güç isteyen elemanlar var. Ordaki aşıntı nasılsa tekerlek gücünü motora vererek motordaki kompresyondan dolayı fren olduğunda da aynı şekilde o elemanların ataletinden kaynaklanan ağırlığı,yani gücünü koruma isteği olacak dolayısıyla yine aşıntı olacaktır. Az veya çok orasını bilmem bilimsel araştırma yapmadım. Ama mantığım onu söylüyor. Kompresyonu yani sıkıştırma oranını düşürüyorlar. Buda fren etkisini azaltır fakat yinede ciddi bir oranda kompresyon var. Hızlanma istendiğinde nasıl ki viteste olması avantaj ise GÜÇLÜ fren istendiğinde dez avantaj. Çünkü motorun ataleti var dolayısıyla servis freni ile motoruda yavaşlatmak gerekiyor viteste ise. O fren anına kadar hızlanmayı azaltan bir fren etkisi iken güçlü frenlemede dönmek isteyip onuda yavaşlatmanız gereken bir kütle oluyor. Yani avantajları dezavantajları oldukça mevcut. Ben eğer hızımın sabit veya azaltmak istiyorsam viteste iniyorum hatta daha fazla frenleme olsun diye klimayı açıyorum. Fakat yokuş aşağı hızlansın boşa gaza basmam diyede düşünüp boşa atıyorum. Hızlanmak istesem ve gaza bassam boşa atmak yerine daha fazla tüketeceğim.Benim aracım rölantide 0,3 lt/saat tüketiyor göstergeye göre. Olsun 0,4 litre. Bir saat zaten yokuş inilmez Saatte 100 km/s hızla giderken rölantide 100 km mesafede 0,3 litre demek bu. Kullanım tarzına göre ve yol yük şartına göre değişir.